Quy trình nhận bảo hiểm Canada sau khi bị mất việc

Mất việc đột ngột có thể gây ra nhiều khó khăn về tài chính, nhưng may mắn là chính phủ Canada cung cấp chương trình bảo hiểm việc làm (Employment Insurance – EI) để hỗ trợ người lao động trong thời gian tìm kiếm công việc mới. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về quy trình đăng ký và nhận trợ cấp từ bảo hiểm Canada, dẫn đến việc chậm trễ hoặc bị từ chối quyền lợi.

Bài viết này FAST IMM sẽ hướng dẫn bạn chi tiết về điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp, các bước nộp đơn, thời gian xét duyệt và những lưu ý quan trọng để đảm bảo bạn nhận được trợ cấp một cách nhanh chóng và thuận lợi nhất.

Bảo hiểm thất nghiệp là gì?

Bảo hiểm thất nghiệp (Employment Insurance – EI) tại Canada là chương trình hỗ trợ tài chính tạm thời cho người lao động khi họ bị mất việc làm ngoài ý muốn. Khoản trợ cấp này giúp bù đắp một phần thu nhập bị mất nếu bạn bị sa thải, thiếu việc làm hoặc công ty đóng cửa mà không phải do lỗi cá nhân.

Người lao động nước ngoài tạm thời có được nhận bảo hiểm thất nghiệp không?

Bảo hiểm thất nghiệp không chỉ áp dụng cho công dân Canada hay thường trú nhân mà còn dành cho lao động nước ngoài tạm thời nếu họ đáp ứng đủ điều kiện và có giấy phép lao động hợp lệ. Nếu bạn có giấy phép lao động mở (open work permit) và giấy phép này vẫn còn hiệu lực, bạn có thể yêu cầu trợ cấp EI miễn là đáp ứng đủ các điều kiện cần thiết.

Nếu bạn có giấy phép lao động đóng (closed work permit) – tức là chỉ được làm việc cho một chủ lao động cụ thể – bạn vẫn có thể nộp đơn xin EI, nhưng khả năng được chấp thuận sẽ thấp hơn vì tình trạng lao động của bạn gắn với một doanh nghiệp duy nhất. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp lao động có giấy phép lao động đóng được xét duyệt thành công.

Những người làm việc cho công ty Canada nhưng làm việc tại nước ngoài có thể đủ điều kiện nhận EI, trừ khi công việc của họ đã được bảo hiểm việc làm tại quốc gia sở tại chi trả.

Điều kiện nhận bảo hiểm thất nghiệp

Để đủ điều kiện nhận trợ cấp EI, bạn cần đáp ứng tất cả các yêu cầu sau:

  • Đã làm việc trong một vị trí thuộc diện bảo hiểm EI.
  • Đã làm đủ số giờ lao động thuộc diện bảo hiểm EI trong thời gian xét duyệt quy định.
  • Mất việc không do lỗi của mình.
  • Không có việc làm và không nhận lương trong ít nhất 7 ngày liên tiếp trong vòng 52 tuần trước đó.
  • Sẵn sàng, sẵn lòng và có khả năng làm việc mỗi ngày.
  • Đang cư trú tại Canada (trừ một số trường hợp ngoại lệ).
  • Chủ động tìm kiếm việc làm.

Nếu công việc của bạn thuộc diện bảo hiểm EI, chủ lao động có trách nhiệm khấu trừ phí bảo hiểm EI từ lương của bạn, và khoản khấu trừ này sẽ hiển thị trên bảng lương.

Số giờ làm việc tối thiểu để đủ điều kiện nhận trợ cấp EI phụ thuộc vào tỷ lệ thất nghiệp tại khu vực của bạn, thường dao động từ 420 đến 700 giờ làm việc thuộc diện bảo hiểm.

Khoảng thời gian xét duyệt thường là 52 tuần trước khi bạn nộp đơn xin trợ cấp. Bạn không đủ điều kiện nhận EI nếu bạn tự nguyện nghỉ việc (tự ý thôi việc) hoặc bị sa thải do vi phạm kỷ luật hoặc làm việc không hiệu quả.

Ngoài ra, trợ cấp EI chỉ dành cho những người bị mất thu nhập thực tế. Nếu bạn đã nhận được tiền bồi thường thôi việc hoặc lương thay thế trong thời gian thông báo nghỉ việc, bạn vẫn có thể nộp đơn xin EI nhưng sẽ không được nhận trợ cấp ngay mà phải đợi đến khi khoảng thời gian được chi trả bởi gói bồi thường kết thúc.

Thông thường, bạn không thể nhận trợ cấp EI khi đang ở ngoài Canada, trừ một số trường hợp ngoại lệ khi bạn có thể chứng minh rằng mình vẫn sẵn sàng làm việc tại Canada trong thời gian ở nước ngoài.

Trong thời gian nhận EI, bạn phải tích cực tìm kiếm việc làm. Nếu không, bạn có thể bị cắt trợ cấp.

Bạn nên lưu giữ hồ sơ tìm việc để cung cấp cho Service Canada khi cần. Nếu bạn nhận trợ cấp EI mà không đủ điều kiện, bạn sẽ phải hoàn trả toàn bộ số tiền đã nhận.

Mức trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp

Số tiền trợ cấp EI bạn nhận được phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm thu nhập trước khi mất việc và tỷ lệ thất nghiệp tại khu vực của bạn vào thời điểm nộp đơn. Mức trợ cấp EI cơ bản thường bằng 55% mức thu nhập trung bình hàng tuần thuộc diện bảo hiểm EI, nhưng không vượt quá mức trần quy định.

Mức thu nhập tối đa thuộc diện bảo hiểm EI hiện tại là $63.200 CAD/năm, đồng nghĩa với việc số tiền trợ cấp tối đa bạn có thể nhận mỗi tuần là $668 CAD.

Trợ cấp EI phải chịu thuế, Service Canada sẽ khấu trừ một phần tiền để nộp thuế thu nhập, và bạn vẫn phải kê khai khoản trợ cấp này khi tính thuế cuối năm. (Thu nhập thuộc diện bảo hiểm EI bao gồm lương, tiền thưởng, tiền tip và các khoản thu nhập khác trước khi trừ thuế và khấu trừ.)

Thời gian nhận trợ cấp EI kéo dài bao lâu?

Thời gian bạn được nhận trợ cấp EI phụ thuộc vào hai yếu tố chính:

  • Tỷ lệ thất nghiệp tại khu vực của bạn vào thời điểm nộp đơn.
  • Số giờ làm việc thuộc diện bảo hiểm EI mà bạn đã tích lũy trong vòng 52 tuần qua (hoặc kể từ lần nộp đơn EI gần nhất, tùy thời gian nào ngắn hơn).

Dựa trên các yếu tố này, thời gian nhận trợ cấp có thể kéo dài từ 14 đến 45 tuần.

Tôi cần làm gì nếu bị sa thải?

Bước 1: Nộp đơn xin trợ cấp ngay lập tức

Chính phủ Canada khuyến khích bạn nộp đơn xin trợ cấp bảo hiểm thất nghiệp (EI) ngay khi mất việc, vì quá trình xử lý có thể mất một khoảng thời gian trước khi bạn bắt đầu nhận trợ cấp.

Bạn cần hoàn thành đơn đăng ký trực tuyến, trong đó yêu cầu cung cấp các thông tin sau:

  • Số bảo hiểm xã hội (SIN)
  • Thông tin tài khoản ngân hàng
  • Chi tiết về công việc trước đây
  • Địa chỉ nhận thư và địa chỉ cư trú
  • Một số thông tin cá nhân khác
  • Quá trình nộp đơn mất khoảng một giờ.

Nếu bạn tạm dừng giữa chừng mà chưa gửi đơn, thông tin đã nhập sẽ được lưu trong 3 ngày để bạn tiếp tục điền. Nếu sau 3 ngày bạn không hoàn tất và nộp đơn, toàn bộ thông tin sẽ bị xóa, và bạn sẽ phải bắt đầu lại từ đầu.

Bước 2: Kiểm tra hồ sơ việc làm (ROE)

Chính phủ cần hồ sơ việc làm (ROE – Record of Employment) để xác định mức trợ cấp EI mà bạn đủ điều kiện nhận. Người sử dụng lao động phải cung cấp ROE trong vòng 5 ngày kể từ kỳ trả lương cuối cùng. ROE có thể được:

  • Gửi trực tiếp cho bạn, hoặc
  • Gửi đến Service Canada.

Nếu bạn nhận ROE từ chủ lao động, bạn cần nộp hồ sơ này cho Service Canada.

Lưu ý: Ngay cả khi chưa có ROE, bạn vẫn nên nộp đơn EI ngay sau khi bị sa thải để tránh bị chậm trễ nhận trợ cấp.

Bước 3: Cung cấp thêm thông tin nếu được yêu cầu

Service Canada có thể liên hệ với bạn qua email nếu họ cần thêm thông tin. Tuy nhiên, họ sẽ yêu cầu bạn gọi điện trực tiếp để cung cấp thông tin bổ sung, thay vì phản hồi qua email.

Bước 4: Chờ xét duyệt hồ sơ

Sau khi nộp đơn, bạn có thể mong đợi quyết định từ chính phủ trong vòng 28 ngày. Đây là thời gian xử lý tiêu chuẩn của Service Canada. Bạn có thể kiểm tra trạng thái hồ sơ bằng cách đăng nhập vào tài khoản My Service Canada Account (MSCA). Hãy đảm bảo thông tin tài khoản ngân hàng và thông tin liên hệ của bạn luôn được cập nhật để tránh chậm trễ.

Bước 5: Gửi báo cáo hai tuần một lần

Nếu hồ sơ được chấp thuận, bạn sẽ phải nộp báo cáo trực tuyến mỗi hai tuần để tiếp tục nhận trợ cấp EI. Sau khi nộp đơn, bạn sẽ nhận được mã PIN 4 chữ số qua thư. Hãy giữ mã này cẩn thận, vì bạn sẽ cần nó cùng với Số bảo hiểm xã hội (SIN) để gửi báo cáo EI.

Nếu bạn quay lại làm việc hoặc có thu nhập trong thời gian nhận trợ cấp, bạn phải khai báo trong báo cáo của mình để tránh bị yêu cầu hoàn trả tiền trợ cấp đã nhận sai.

Tôi có thể nhận trợ cấp EI nếu có việc làm bán thời gian không?

Bạn vẫn có thể đủ điều kiện nhận trợ cấp EI ngay cả khi có việc làm bán thời gian hoặc hợp đồng ngắn hạn. Tuy nhiên, bạn phải khai báo thu nhập trong báo cáo hai tuần một lần.

Cách tính trợ cấp EI khi có thu nhập từ công việc:

  • Mỗi 1 CAD bạn kiếm được từ công việc, trợ cấp EI sẽ giảm 50 xu.
  • Bạn có thể kiếm đến 90% mức thu nhập bảo hiểm hàng tuần mà vẫn nhận một phần trợ cấp EI.
  • Nếu thu nhập vượt quá 90% mức bảo hiểm, phần vượt quá sẽ bị trừ hoàn toàn khỏi trợ cấp EI.

Nếu không khai báo thu nhập trong thời gian nhận trợ cấp, bạn có thể bị yêu cầu hoàn trả số tiền đã nhận sai.

Kết luận

Bảo hiểm thất nghiệp là một trong những quyền lợi quan trọng giúp người lao động tại Canada giảm bớt áp lực tài chính khi mất việc làm. Tuy nhiên, để đảm bảo nhận được trợ cấp từ bảo hiểm Canada, bạn cần nắm rõ điều kiện, quy trình đăng ký và các yêu cầu cần tuân thủ.

Việc chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, nộp đơn kịp thời và cập nhật thông tin thường xuyên sẽ giúp bạn tránh những sai sót không đáng có, đảm bảo nhận trợ cấp đúng hạn. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc gặp khó khăn trong quá trình đăng ký, hãy liên hệ ngay với FAST IMM để được hỗ trợ nhanh chóng và chính xác nhất. Hotline liên hệ tư vấn 1900 988 978!